Op antwoorden van de Dinkellandse VVD welke afspraken worden gemaakt in NOT-verband over de opvang van asielzoekers antwoordt het College dat we als Dinkelland nauw samenwerken met Losser, Oldenzaal en Tubbergen. Door de opgave van de opvang van asielzoekers te combineren en samen te werken kunnen we deze opvang beter organiseren. Hierdoor kunnen we ambtelijk personeel, begeleiding, beveiliging en benodigde middelen efficiënter inzetten. Maar hoe zit het eigenlijk met de zorg, het onderwijs en de politiecapaciteit?
Wij werken dus samen in NOT-verband, maar het College stelt met dit raadsvoorstel voor om een tweede, en veel grotere AZC in Noordoost Twente te realiseren. En wel op vrijwillige basis! Waarom werken we als NOT-gemeenten samen als we allemaal toch hetzelfde doen? Was het idee niet om de verantwoordelijkheden binnen de migratieketen te delen? We hebben in Noordoost Twente nog steeds een achterstand qua huisvesting van statushouders. Waarom leggen we daar als Dinkelland niet eerst de focus op zodat we voldoen aan de wettelijke taakstelling? Waarom focussen we ons op de indicatieve, niet wettelijke taakstelling van de opvang van asielzoekers terwijl er in Tubbergen een AZC wordt gerealiseerd? Dan is de samenwerking inzake de migratieketen binnen NOT slechts een papieren werkelijkheid. We doen immers tóch allemaal hetzelfde omdat we bang zijn dat het COA straks voor ons wat gaan aanwijzen.
Als Dinkellandse VVD zijn wij kritisch zoals u inmiddels allemaal van ons gewend bent, maar ook constructief en oplossingsgericht. Wij willen het College duidelijkheid, comfort en richting geven met een concrete, alternatieve opdracht. In onze ogen is deze opdracht namelijk niet het opvangen van asielzoekers, maar het voldoen aan onze wettelijke plicht inzake het huisvesten van statushouders. En niet alleen aan onze wettelijke plicht, ook aan onze morele plicht. Momenteel worden er namelijk ruim 15.000 statushouders opgevangen op COA-locaties die de plek voor asielzoekers bezet houden. Deze statushouders komen eigenlijk in aanmerking voor huisvesting, maar deze huisvesting is er momenteel gewoonweg niet. Met het opvangen van asielzoekers passeren we de statushouders die vaak al jaren in een procedure hebben gezeten en nu op huisvesting zitten te wachten. Hoe moet dat voor een statushouder voelen als we nu gaan kiezen om asielzoekers op te gaan vangen?
Tijdens de commissievergadering hebben we gepoogd om een goed alternatief aan te dragen in het belang van Dinkelland. In samenwerking met de Noordoost Twentse gemeenten zouden we kunnen kijken naar onze wettelijke taakstelling om statushouders te huisvesten. Tot 2024 is de huidige taakstelling voor heel Noordoost Twente 170 statushouders, peildatum 1 juni 2023. Deze taakstelling is openbaar en iedereen die een beetje kan hoofdrekenen, een rekenmachine of Excel heeft kan dit uitrekenen. Waarom zouden we daar dan niet voor kiezen als we binnen de migratieketen toch zo graag willen samenwerken in NOT-verband? In contacten die de Dinkellandse VVD afgelopen week met staatssecretaris Eric v/d Burg heeft gehad kan dit rekenen op de goedkeuring van de staatssecretaris.
Ons plan heeft namelijk veel voordelen die kunnen leiden tot een win-win situatie voor zowel de asielzoekers als de statushouders.
1) We brengen met ons plan de doorstroom in de AZC’s op gang. Er kunnen door ons plan meer asielzoekers in de AZC’s opgevangen worden omdat een deel van de statushouders de AZC’s verlaat en bij ons gehuisvest wordt. Dit voorkomt dat mensen weer buiten gaan slapen.
2) We verlagen de woningdruk voor onze starters en senioren in de kernen omdat woningen beschikbaar blijven voor deze doelgroep. Dat zou u als fracties toch aan moeten spreken?
3) Statushouders mogen werken en kunnen een bijdrage leveren aan de extra handen die Twentse ondernemers en organisaties nodig hebben. Een paar maanden geleden hebben we de wethouder al gevraagd om een inventarisatie te maken van ondernemers en organisaties die graag statushouders in dienst zouden willen nemen.
4) De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND is momenteel overbelast en is onvoldoende in staat om asielzoekers op gedegen wijze te screenen. Het is dus totaal onvoorspelbaar welke bus met asielzoekers onze gemeente straks inrijdt.
Met het raadsvoorstel dat nu voorligt gaan we asielzoekers opvangen. Dat ontslaat ons echter niet van de wettelijke taakstelling om statushouders te huisvesten waar geen huisvesting voor is. Die wettelijke taak ligt er echter wel en dat is waar het kabinet ons ook aan gaat houden. Statushouders zullen bij gebrek aan huisvesting in hotels of op vakantieparken gehuisvest gaan worden terwijl we deze in Dinkelland nodig hebben voor onze toeristen. Dat maakt dat we in een impasse zitten. Het COA zet ons als Dinkelland het mes op de keel om ons aan onze wettelijke taakstelling inzake huisvesting statushouders te houden. In plaats van alternatieven te verzinnen en oplossingsgericht te werk te gaan in het belang van Dinkelland, willen een aantal fracties ONNODIG, let wel voorzitter ONNODIG, 300 plus, mogelijk ongescreende, asielzoekers naar Dinkelland halen. Daar maken we ons ernstige zorgen over voorzitter.
Tot slot voorzitter. Ter overweging voor de andere fracties en het College. De zorgen die we geuit hebben zijn niet gebaseerd op onderbuikgevoel. Ze worden namelijk bevestigd door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC). Dit is het onafhankelijke kennisinstituut voor het Ministerie van Justitie en Veiligheid. 10% van de COA-bewoners is betrokken bij een incident en/of een misdrijf. Het COA registreerde in 2022 maar liefst 8700 gevallen van verbale suïcidedreiging, zelfdestructieve acties en fysieke, verbale en non-verbale agressie en geweld. Een stijging van maar liefst 42% ten opzichte van een jaar eerder. De politie registreerde in 2022 in totaal 5700 verdachten die op het moment van het plegen van het misdrijf op een COA-locatie verbleven. Een toename van 42,5% met het voorgaande jaar. Sommige verdachten waren betrokken bij meerdere misdrijven. 77% van de verdachten waren betrokken bij inbraak en (winkel)diefstal. Dit onderzoek is echter niet volledig omdat het onderzoek zich toegespitst heeft op COA-bewoners die onder de verantwoordelijkheid vielen van het COA. Asielzoekers die niet aangemeld zijn bij het aanmeldcentrum zijn niet meegenomen binnen dit onderzoek. (https://www.wodc.nl/actueel/nieuws/2023/06/26/toename-bezetting-coa-locaties-valt-samen-mettoename-incidenten-en-misdrijven).
Voorzitter, de vraag aan de overige fracties is: wat halen we op ons af als we dit Raadsvoorstel vaststellen, met inachtneming van het risico dat ongescreende asielzoekers opgevangen worden in Dinkelland? Heeft het dan niet de voorkeur van deze Raad om de statushouders, onze nieuwe Nederlanders, een toekomst te bieden en te voldoen aan onze morele en wettelijke verplichting?
Tot zover in de 1e termijn.